İK ve Blokzinciri

Değişime hazır mıyız?

Sokaktaki en sıradan insana bile sorsak Bitcoin’i duymuştur. Özellikle geçtiğimiz yıl içinde büyük değer artışı gösteren ve yatırımcılarına büyük gelir getiren Bitcoin’in bu yükselişi ekonomi hakkında hiç bir bilgisi olmayan insanların bile dikkatini çekmeyi başardı. Ancak sanal para birimi olan Bitcoin’in arkasında çok daha heyecan verici bir teknoloji yatıyor. Bu teknolojinin ismi ise Blockchain. Türkçeliştirilmiş haliyle Blokzinciri.

Bu yazımızda blokzincirini uzun uzun anlatmayağız çünkü biraz da blokzinciri kendinizin araştırarak daha fazla kaynaktan çok yönlü bir araştırma yapmanızı ve bu teknolojinin neler getireceği hakkında daha fazla bilgiye ulaşmanızı istiyoruz. Biz burada blokzincirinin insan kaynakları dünyasına neler katacağı üzerine kısaca değinmek istiyoruz… Elbette bu yazı blokzinciri dünyasına sadece bir giriş ve önümüzdeki sayılarımızda da konuyu farklı yönlerinden değerlendireceğiz.

Hem Hiç Kimsenin, Hem Herkesin

Blokzincir teknolojisini en yalın haliyle, merkezilestirilmemiş doğası gereği herkesin ortak katkıda bulunabileceği, kimsenin sahip olmadığı ama herkeste olan ve herkesin katkı koyabileceği şeffaf bir bir dijital platform olarak açıklayabiliriz. Blokzincir bir kez oluşturulduktan ve diğer insanların katılımlarıyla katılımcı sayısı çoğalmaya başlamasının ardından kayıtları değiştirmeniz neredeyse imkansız. Niçin mi? Çünkü kayıtta bulunduğunuz deftelerin kopyaları herkeste var ve deftere bir işlem daha eklenebilmesi için sistemdeki herkesten -dijital olarak- onay alınması gerekiyor.

Peki Insan Kaynakları uygulamaları Blokzincir teknolojisinin neresinde bulunuyor? Bu konuda çok ciddi çalışmalar sürüyor ancak henüz çok ciddi sonuçlar mevcut değil. Fakat umut verici gelişmeler yaşanıyor:

Çağın Gereksinimi

Hepimizin bildiği üzere bilişim teknolojileri ile işletmelerin hem büyüklükleri hem de küresel karmaşık iş ilişkileri paralel gelişti ve karşımıza devasa yapılar çıktı. Çok sayıda personele sahip işletmeler, personel yönetimi sorunlarını gelişen bilişim teknolojilerinden yararlanarak yeni çözümler geliştirmelerine rağmen yeni farklı sorunlarla karşı karşıya kalmaktalar. İnsan kaynakları bilgilerinin doğruluğu, insan kaynakları yönetiminin maliyetini ve verimliliğini etkileyen önemli bir faktör haline gelirken bilgi güvenliği de emel bir konu olarak ortaya çıktı. Mobil cihazların ve internet teknolojisinin kısa sürede hızla gelişmesi ile bilgi asimetrisinin neden olduğu insan kaynakları riskleri çoğaldı ve işletmelerin sürekli olarak ekonomik kayıplarla karşılaşmalarına neden olmaya başladı.

Blokzinciri ile ilgili konuşan Global Learning Resources’ın Kurucusu ve Başkanı Kevin Wheeler blokzincirinin adaylar veya çalışanlar hakkındaki kişisel bilgileri güvenli ve gizli bir şekilde saklamanın ve bu kişilerin izni olan herkesin kullanımına sunmanın bir yolu olabileceğini belirtiyor. Böyle bir sistemin iş adaylarının kimlik belgelerini doğrulama sürecini otomatikleştirip hızlandırabilme potansiyeline sahip olduğuna da değinen Wheeler, işverenlerin bilgileri teyit etmek için birden fazla kaynağa başvurmaktan kurtulacağını ve özgeçmiş sayısını minimize ederek işe alım sürecini de hızlandıracağını belirtiyor. Wheeler’ın değindiği önemli bir ayrıntı ise blokzincirinin küresel şirketlerin bankalarla çalışma zorunluluğunu ortadan kaldırması ve küresel bordrolarla zaman ve maliyetleri azaltması.

Şimdiden Kullanılmaya Başlanıldı Bile

Geçtiğimiz Ekim ayında Las Vegas’ta İnsan Kaynakları İcra Kurulu’nun düzenlediği ”20. Yıllık İnsan Kaynakları Teknolojileri Konferansı ve Sergisi’nde” uzmanlar, önümüzdeki 18-24 ay içinde blok zincirinin İK’ya gelmesini beklediklerini söyledi. The Wall Street Journal’a göre, 40’tan fazla üst düzey finans kuruluşu ve farklı endüstriyel sektörlerdeki şirketler blokzinciri kullanmaya başladı bile. Microsoft ve IBM gibi şirketler de blokzinciri teknolojisine büyük yatırımlar yapmaktalar. Organizasyonlar şimdiden mali işlemler için blockchain kullanıyor, tedarik zinciri yönetiminde “akıllı” yasal sözleşmeler düzenliyorlar.

İK Blok Zinciri Neler Getirecek ?

Örneğin özellikle işe alımcıların sıklıkla karşılaştıkları özgeçmişteki verilerin yalan olması durumu eğitim, deneyim vb. bilgilerini tek bir blokzincire ekleyebilir ve başlangıç tarihinden itibaren kişinin eğitim ve iş deneyim bilgileri bu zincirde şifreli bir şekilde kayıt altına alınabilir. Böylelikle bir İşe alımcı, başvuru sahibinin özgeçmişteki bilgilerinin doğru olup olmadığını blokzincirden kontrol edebilir ya da aradığı özelliklere sahip çalışan adayını kolaylıkla yespit ederek teklifte bulunabilir.

Diğer yandan çalışan sayısı binleri hatta onbinleri bulan büyük firmalarda çalışanların çalıştıkları gün ve saatler, hangi lokasyonda ve görevde çalıştıkları, birimler ve şubeler arasındaki geçişleri gibi ayrıntılar blokzincirde kaydedilerek takibi yapılabilir. Firma çalışanlarına yapılan ödemeler ve yan haklar gibi konular blokzincirde tutulabilir. Yetkinlikleri deftere girilerek gelecekteki yanıltmaların önüne geçilebilir.

Kısaca blokzinciri henüz İK dünyasına girmemiş olsa da çok kısa zamanda muazzam bir giriş yapacağa ve İK dünyasını baştan şekillendireceğe benziyor. Şimdiden meraklılarına duyurulur…