Yaklaşık iki ayı aşkın süredir görüşemiyoruz!; artık bu sürenin vermiş heyecandan mıdır bilmiyorum bir gece ansızın yataktan fırlayarak bu yazımı yazmaya başladım. Bu yazımın konusu geçtiğimiz bir iki haftanın en öne çıkan haberlerinden biri olan malum Çiftlik bank dolandırıcılığı ve bu konunun pazarlama gözüyle irdelenmesi.
Çiftlik bank sürecinde gerçekleştirilen her bir hamleyi pazarlama dünyasındaki bir aksiyona bağlıyor olacağım. Haydi başlayalım!
- Çiftlik bank ilk hayatımıza girdiğinde ve duyulmaya başladığında oldukça az üyeye sahipti. Öncelikle etrafındaki insanlarla yavaş yavaş başlayan sistem tam manasıyla Network Marketing, Direct Marketing ve hatta nerdeyse Door-to-Door Marketing esasına dayanıyordu. Sonrasında bir TVC, Advertorial yapacak kadar nasıl ilerlediklerini anlatıyor olacağım.
- Network Marketing, Direct Marketing, Door-to-Door Marketing
- Sistem genel anlamıyla yatırılan toplu bir kapitalin saat,gün ve ay bazında geri dönüş yapmasına dayanıyordu. Örnek vermek gerekirse; ilk yatırmış olduğunuz ana kapital 100.000 TL ve buna istinaden oyunun iyi takip edilmesi sonucunda aylık nerdeyse 20.000 TL gibi geri dönüş olduğu tüm kazanılmak istenilen potansiyel hedef kitleye gösterildi. Bu aşamada: Opportunity Cost, Pay-back Ratio gibi ana finansal terimlerin bilinmeden de olsa nasıl efektif kullanıldığını görebiliyoruz. İlk aşama da sistem doyum noktasına ulaşana kadar kar yapacaktı peki başa baş noktasına ulaştıktan sonra? Bu kısıma kadar bunun farkında olmayan kitle tarafından WOM benimsendi ve üye sayısı gün geçtikçe arttı.
- WOM, Opportunity Cost, Pay-back Ratio
- Artık network marketing dışında mass’e yönelmenin sırası gelmişti ve her pazarlama planlamasının olmazsa olmazı bir Persona analizi, Hedef kitle tanımlaması yapılmalıydı ve oluşturulan tüm içerikler hedef kitleye uygun mesajı vermeliydi. Genel olarak verdikleri mesajlardan hangi hedef kitleyi hedeflediklerini kolayca anlayabiliriz. Bu pazarlama çalışmalarında kullandıkları dil aslında çok yakından bildiğimiz bir dil. Genel olarak mesajlar ; dev yatırımlar,yeni açılışlar ve büyüme ekseninde olurken; bu mesajlar datalar verilerek güvenilirliği arttırılmaya çalışılmış. Alt metinde verilen ücretsiz servis ve yemek dipnotunun altını çizmek gerekir tabiki.
- Persona Analizi, Hedef kitle tanımlaması, doğru kişiye doğru mesaj.
- Hedef kitlenin sosyal medyada(Farmville vb.) ve internetteki oyunlara olan düşkünlüğü ile para kazanma arasında o kadar güzel bir korelasyon kurulmuş ki ; bugün global şirketlerin bile pazarlama aktivitelerinin için dahil etmekte zorlandığı gamification,direkt olarak bu sistemin temel yapısını oluşturmakta. Mobil uygulaması bile bulunan Çiftlik Bank oyununun UX ve UIaçısından da ne kadar kolay ve erişime açık olduğunu görüyoruz. Ayrıca kendi sosyal medya hesaplarında kullanıcılardan gelen içerikleri paylaşarak onlarla bir engagement oluşturulmuş bugun bile baktığımızda Twitter hesabında 500K yakın bir follower görüyoruz.Sosyal medya hesaplarında paylaşmış oldukları how to tadındanki videolarla “Nasıl para transfer edilir?,Nasıl yüklenir?”gibi kullanıcı tarafından temel olarak sıkıntılı görülebilecek ve bounce etmesini sağlayacak sorunları çözmeyi amaçlamışlar.
- Gamification, UX ve UI, Social Media Management, Marketing Research, How to Videos
- Artık sistem yavaş yavaş başa baş noktasına ulaşıyordu ve yeni bir taktik getirmeliydi. Bundan sonra yapılacak her taktik potansiyel müşterilerin güvenini kazanmaktı ve bu bağlamda büyük büyük içi aslında boş olan çiftlikler yapıldı. Peki nerede açıldı bu çiftlikler? Konya, Bursa.. vb.
- Geographical Segmentation, Green Field Development
- Sadece çiftliklerle de kalmadı nihai tüketiciye ulaşarak bayi ağı genişletildi. Açılan bayiler Çiftlik Bank sosyal medya hesaplarından vergi numaralarını ve kapı numaralarına kadar tüm bilgilerle paylaşılarak,oluşturulan güvene güven eklendi. Normalde A firmasına ait olan ürünlerin üstüne belirli bir marj eklenerek Çiftlik Bank markası gibi gösterilerek paketlendi. Süt ürünleri dışında ürünler de satılıdı. Böylelikle mevcut ve potansiyel kullanıcı tarafından kurumsal ve güvenilir bir marka imajı yaratılmaya çalışıldı. Bunu yapmak için influencer marketing ve advertoriallardan da destek alındı. Beyazıt Öztürk ise bunun örneklerinden biridir.
- Co-branding, Aquaisation, Brand Extensions, Influencer Marketing
Sonuç olarak; SAP Pazarlama Direktörü Erdem Aksakal’a da buradan sevgi ve saygılarımı iletmek istiyorum. Kendisi her zaman iş yerinde ve iş dünyasında sadeliği savunan birisi olarak her ne kadar AI, IoT, AR, VR gibi teknolojiler arasında yeni bir pazarlama ekosistemine doğru evrilsek de önemli olan müşteriyi anlamak ve ona doğru mesajı doğru bir şekilde aktarmak.Tüm yazı boyunca aktardıklarımı kesinlikle Çiftlikbank’ı öven göklere çıkaran bir yazı olarak anlaşılmamasını; aslında günün sonunda biz pazarlamacılar olarak yaptığımız işin müşteriyi anlamak ve doğru mesajı doğru kitleye iletmek olduğunu söylemeye çalıştım. Çünkü her yıl binlerce girişimci sadece kendi ürünlerini anlatırken doğru bir pazarlama iletişimi seçmedikleri için pazardan geri çekilmek zorunda kalıyorlar. Yazımı Şener Şen abimizin o meşhur Jilet sahnesi ile bitirmek istiyorum. Video’da neler neler yok ki J Cross-Selling, Influencer Marketing, Sample Products daha nicesi..