2022 bir önceki yıla göre pandemi sonrası nispeten nefes aldığımız bir yıl olurken, dijital teknolojilerin, pazarlama trendlerinin yine şaşkınlık yarattığı gelişmelere sahne oldu. Her yeni yıl daha neler göreceğiz derken aslında teknoloji hayallerimiz ile yarışıyor gibi adeta…
Nft sisteminin değer yönetim sistemi olarak her geçen gün yükseldiğini görüyoruz. Gerçek dünya ve sanal dünya arasında kurulan bağ daha da sıkı fıkı olacak gibi… Örneğin sevdiğiniz sanatçının konserine girerken ödemeyi nft ile yapacağınız günler çok uzak değil. Bir oyunda oluşturduğunuz karakterin herhangi bir materyali ile fiziksel dünyada ödeme yapabileceğiniz aklınıza gelir mi? Bunlar da çok uzak projeksiyonlar değil. World of Warcraft karakterinizin mızrağı ile kahve dükkanından latte alabildiğinizi düşünün. Dolayısıyla oyun dünyasındaki amaçların, ekosistemin değiştiğini de söyleyebiliriz. Para birimi yerini değer ekonomisine tamamen ne zaman bırakır kestirmek zor ama bu değişimin ayak sesleri duyuluyor. Oyna ve kazan, kazanmak için oyna noktasına evirildi bile… Gün geçmiyor ki oynadıkça coin, token ya da nft kazanabileceğiniz yeni bir oyun projesi gündeme gelmiyor. Kısacası yarattığımız dijital değerleri ekonomiye çevirmeye başladık.
Sadece oyun, eğlence ve sanat alanında öne çıkan nft’ler çok daha büyük bir değişimin başlangıcında… Nft’lerinizi kiralayabildiğiniz günler de uzak değil. Dünyada şimdiden bu yönde bazı planlamaların yapıldığına tanık oluyoruz. Örneğin Londra’daki evinizin odalarını nft olarak kiraya verdiğiniz, ya da bir kısmını sattığınızı düşünün. Smart contract özelliğindeki nft teknolojisinin gelişimi devam ettikçe dünyanın herhangi bir yerindeki bir arsanın paftasını nft kullanarak alabileceksiniz. Elbette akıllı kod olarak bilinen bu teknolojideki en ufak hatalar büyük meblağların havaya uçmasına da sebep olabiliyor. Dünyada bu şekilde kod hataları yüzünden büyük paralar kaybeden şirketler de var.
Örneğin 2022’de de sıkça sorduğumuz bir soruydu. Büyük anlatının yerini Metaverse doldurabilecek mi? Metaverse günden güne büyüyor. 2030 yılında 824 milyar dolarlık bir ekonomi olması bekleniyor. Tüketiciler metaverse için heyecan duyarken henüz sadakate dönüşmesi için zaman olduğu ifade ediliyor. Türkiye’de yapılan bir araştırma iş dünyasının %67’sinin aktif olarak bu iş üzerinde çalıştığını, %20’sinin değerlendirme aşamasında, %13’ünün ise henüz bir planı olmadığını ortaya koyuyor. Şirketler temkinli giderken, müşterilerin metaverse özelinde heyecan duyduğuna tanık oluyoruz.
2022’de yine sıkça bahsedilen konulardan biri Gdpr önlemleri arttıkça daha direkt müşterilere ulaşmanın kazandıracağı yönündeydi. İlk elden datalara ulaşmak, müşterilere dokunmak daha iyi bir müşteri deneyimi kurmak şart oldu. Marka sahipliği ve yeni iş modellerinin keşfinin hızlandı. Burada pandemi döneminde artan e-ticaret operasyonları elbette süreci hızlandırdı. E-ticaret demişken gelecek yıllarda da e-ticarette samimi olan markaların öne çıkacağını kestirmek güç değil. Sosyal yorumlara değer veren, arttırılmış gerçeklik uygulamaları ile müşteri deneyimini en üst seviyeye taşıyan, hızlı teslimat beklentilerini karşılayan markalar kazanacak.
Bahsetmezsek olmazdı. Son yıllarda özellikle pandemi sonrası en büyük değişim insanların zihinlerinde yaşandı bana göre… Gezegen merkezli, insan odaklı iş modelleri öne çıktı. Sürdürülebilir klişesi altında yapılanların daha samimi olmasını, bu kavramın altının doldurulmasını bekleyen büyük kitle artık göz ardı edilemez. 2039’da küresel yeşil teknoloji ve sürdürülebilirlik tahmini pazar büyüklüğünün 75 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu bakış açısıyla geliştirilen iş modelleri belli ki geleceğe yön verecek. Hatta öyle bir samimiyetten bahsediyoruz ki markaların sadece ürün ya da hizmetleri ile değil, çalışanları, partnerleri, tedarikçileri, mesajları, icraatları ile toptan bir sürdürülebilirlik döngüsü yaratması öne çıkıyor. 2022 bitse de aklımıza yine çok şeyler geliyor. Gelecek çok farklı bir değişime gebe, bakalım daha neler olacak.
Herkese iyi yıllar…
