Teknolojiyi tümüyle yermek, tuzdan arındırılmış deniz suyu ile yeşeren bahçeleri görmezlikten gelmek, onu gözü kapalı övmek ise Hiroşima’yı unutmak demektir.
Stuart Chase
YAPAY ZEKA VE PAZARLAMA
Yapay zeka; insan gibi düşünüp hareket edebilen makinalara verilen isimdir. Günümüzde oldukça yaygın olarak kullanılan kavramın yaklaşık 100 yıllık bir geçmişi vardır. Öncü bilim kurgu yazarlarından Karel Čapek “Rossum’un akıllı robotları” (Rosumovi Umělí Roboti) adlı tiyatro oyununda (1921) ilk kez insan gibi düşünebilen robotları tasvir etmiştir. Robot kelimesinin de ilk kez kullanıldığı oyun, sanayi devriminin etik, sosyal ve ekonomik sorunlarını göstermesi ve o dönemki insanların kaygılarını anlatması açısından dikkate değerdir. Isaac Asimov gibi yazarlara da öncülük eden Karel Čapek oyunda bu gün bizim de kaygıyla yaklaştığımız yapay zeka konusuna sosyolojik ve antropolik açıklamalar getirmiştir.
Yapay zeka konusunun bir bilim kurgu fantezisi olmaktan çıkarak hayatımıza girmeye başlaması 2. Dünya Savaşı yıllarına denk gelmektedir. Şifreli olarak saklanmış gizli yazışmaların kırılması için geliştirilen elektromanyetik cihazlar bilgisayar biliminin ve yapay zekânın doğmasına yol açmıştır. Özellikle Nazilerin Enigma makinesinin şifre algoritmasını çözmeye çalışan matematikçilerden Alan Turing, Bombe ve Colossus isimli bilgisayarları geliştirerek yapay zeka çalışmalarının ilk adımlarını atmıştır.
Çok uzun bir geçmişi olmayan yapay zekâ çalışmaları, günümüzde oldukça heyecan verici boyutlara ulaşmış durumdadır. Hepimizin bildiği Apple’ın Siri uygulaması, onun bir adım önüne geçen ve edindiği deneyimlerden yola çıkarak tahminde bulunabilen Microsoft Cortana ve Google Now, karmakarışık hastane kayıtlarını analiz ederek, mantıklı desenler keşfedebilen doktorların öngöremeyeceği kadar veriyi bir arada işleyerek, teşhis ve tanıda tavsiyelerde bulunan IBM Watson, otomatik müşteri hizmetleri makinalarının aksine, müşterilerin ses tonlarından yola çıkarak onların duygusal hallerini algılayabilen ve ona uygun duygularla cevaplar sunabilen IPsoft Amelia bunlardan yalnızca bir kaçı.
Bir çok sektörde olduğu gibi pazarlama da yapay zekândan faydalanmaya başlandı. Özellikle müşteri ilişkileri, fiyatlandırma, tanıtım, hedef pazar, marka iletişimi gibi alanlarda bu katkıları daha net bir şekilde görmekteyiz. Weber Shandwick’in 2016 yılında yayınladığı rapora göre CMO’ların % 55’i yapay zekanın pazarlama ve iletişim alanında sosyal medyadan bile daha önemli bir etkiye sahip olacağını düşünmekte.
Emekleme döneminde bulunan yapay zekanın pazarlama alanındaki ilk uygulamalarından bazıları şöyle:
- Toyota yeni geliştirdiği Consept-i modelinde önemli inovasyonlara imza atarak yapay zekâyı otomobil sektörüne taşıyor. Yeni geliştirilen ve 2017’de Las Vegas Tüketici Elektroniği Fuarı CES’de gösterilen araç güçlü bir yapay zekâ donanımına sahip. Consept-i için geliştirilen sistem sürücünün duygularını ölçerek güvenli bir sürüş deneyimi sunuyor. Araç ayrıca sürücünün dikkatini ve yol koşullarını da sürekli gözlemleyerek tehlikeli anlarda sürücüye yardımcı oluyor.
- Under Armour spor ürünleri satan bir firma. Özellikle müşterilerine daha iyi hizmet sunmak için Yapay zeka uygulamalarını kullanıyor. Şirket birçok işletme gibi IBM Watson ile çalışıyor. Record uygulamasıyla müşterilerinden aldığı, üçüncü kaynaklardan edindiği, fitness, beslenme vb. bilgileri birleştirerek kişiye özel bir yaşam stili oluşturuyor. Örneğin bir kilo vermeye çalışan genç bir bayanın ev adresini alıp, günlük hava durumunu da göz önünde bulundurarak hangi güzergâhtan yürüyebileceğini müşterilerine iletebiliyor. Ne yediğinizi, nasıl hareket ettiğinizi hesaplayarak size uygun bir diyet ve spor programı çıkarabiliyor.
- McCann Erickson Japonya, nane şekeri reklamı için AI-CD β adlı dünyanın ilk robot kreatif direktörünü atadı. Yapay zekâ tarafından oluşturulan reklam filmi şimdilik duygu yoğunluğu açısından insanları çektiği reklamlardan biraz geride kalmış olsa da, direktör reklam yayınlandıktan sonra değerlendirmeler yaparak elde ettiği sonuçlardan dersler çıkarıyor. Geçmişteki tüm başarılı kampanyaları ve yarattığı etkiyi baz alarak önüne konan yeni kampanyalara not veren ve belli çerçevede önerilerde bulunabilen robot reklamcılık sektörünün gelecekte önemli bir parçası olmaya aday.
https://www.youtube.com/watch?v=wMQ1AHB2XhQ
- Finans şirketi USAA Intel firmasıyla birlikte geliştirdiği bir yapay zekâ programı sayesinde tüketiciler üzerine bir davranış modellemesi kullanıyor. 7 binden fazla değişkeni hesap edebilen uygulama, müşterilerin nasıl hareket edebileceklerini % 88 oranında doğru hesaplayabilmekte. Örneğin müşterilerinin ilgilenebilecekleri krediler, hizmetler, bankaya ulaşma kanallarını vb.
- Kurumsal yazılım şirketi Etiya, yapay zekaya yatırım yapan yerli bir şirket. 2016 yılında geliştirilen ve Türkiye’nin ilk yapay zekâ ürünü olan Serdoo müşteri çağrı merkezleri için üretildi. Müşterilerden dijital kanallar üzerinden gelen yazılı e-posta, mesaj ya da sosyal medya içeriklerini otomatik analiz ederek müşteriye anında cevap verebilen veya konunun uzmanı müşteri temsilcisine yönlendirme yapabilen ürün, yazılı kanallardan gelen bilgilerin müşteriye dönüş süresini yüzde 50’ye yakın azalttı.
Samsung, Toyata, Google, IBM, Microsoft, Apple gibi firmaların yapay zekâya milyar doların üstünde yatırım yaptıkları göz önüne alındığında önümüzdeki yıllarda pazarlama alanında yapay zekânın sıkça kullanılacağını tahmin etmek hiçte zor değildir.
kalenin sonunda biraz insan yardımıyla da olsa yapay zekâ tarafından bestelenen ilk şarkıyla sizleri baş başa bırakıyorum. Beatles tadında bir şarkı. Yapay zekâ söylüyor: daddy’s car. Keyifli dinlemeler….
KAYNAKLAR
https://www.ama.org/publications/MarketingNews/Pages/past-present-future-ai-marketing.aspx
https://econsultancy.com/blog/67745-15-examples-of-artificial-intelligence-in-marketing/
http://www.dunya.com/ozel-dosya/yapay-zeka-akilli-pazarlama-devrini-baslatti-haberi-334151
https://www.toyota.com.tr/about/news_and_events/toyota-concept-i-yapay-zeka-yui-ile-gelecegin-otomobilini-sunuyor.json
http://reklamore.com/2016/12/yeni-ekip-arkadasimiz-yapay-zeka-olabilir/
http://www.marketingtr.net/tr/blog/detay/Pazarlamada-Yapay-Zek%C3%A2-Donusumu/6/101/0
