Küçük ve orta büyüklükteki işletme açılımıyla ülkemizde ve dünyada ekonominin gelişmesini sağlayan en önemli yapılardan biri de Kobi’lerdir; fakat Türkiye’de Kobi’lerin pazarlama sorunları , ekonomiyi ciddi oranda etkilemektedir. Bütünleşen dünyanın dışında kalmamak ve giderek büyüyen pazardan daha fazla pay alma isteği içerisine girmek çabasında olan Kobi’ler pazar içerisindeki birçok sorun ile uğraşmaktadırlar.
Günümüzde küreselleşmenin ve uluslararası rekabet ortamının artmasıyla birlikte işletmelerin rekabet edebilme yeteneği de artmıştır. Bu yüzden esnek yapıya sahip pazar ile rekabet ortamında baş edebilme yeteneğinde olan Kobi’lerin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Kobi’ler artan yetkinlikleriyle beraber istihdama katkıları, üretim kapasiteleri gelir dağılımına etkileri ve oluşturdukları katma değer ile ekonomide ve sosyal yaşamda gittikçe daha önemli bir durumda olacaktır.
Türkiye’deki Kobi Tanımları:
Kobi tanımlaması yapılırken üç temel unsur dikkate alınmaktadır.
- Faaliyette bulunduğu pazardaki sahip olduğu pay, çalışan sayısı, yıllık satış hasılatı veya bilanço büyüklüğü,
- Yönetim görevinin bizzat sahip ve/veya ortakları vasıtasıyla mı yoksa profesyonellerce yerine getirilip getirilmediği,
- Kobi olarak tanımlanan işletmenin büyük bir teşebbüsün parçası olmaması Kobi tanımlaması yapılırken dikkat edilmesi gereken unsurlardır.
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin tanımı aşağıdaki gibidir:
- Mikro İşletme: On kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu bir milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan çok küçük ölçekli işletmeler,
- Küçük İşletme: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu bir milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan işletmeler,
- Orta Büyüklükteki İşletme: İki yüz elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu yirmi beş milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan işletmelerdir
Pazarlama Nedir?
Tarihsel süreçte gelişen bu yaklaşım sonucunda ortaya çıkan pazarlama, üretim temelli stratejinin sona ermesi ve tüketicinin markayı tercih etmesine yönelik stratejiler izlenmesine yol açan bir yaklaşıma dönüşmüştür. Pazarlamanın birden fazla tanımı mevcuttur. Bunlar arasında bir tanım pazarlamanın satış öncesinde başlayıp satış süreci ve sonrasında da devam eden sürecin tamamı olduğu şeklindedir.
Türkiye’de Kobi’lerin Pazarlama Sorunları Nelerdir?
Başarılı olabilmenin ve rekabetin en önemli unsurlarından biri pazarlamadır. Pazarlama anlayışının yetersiz olması, pazarın araştırılmaması, pazarlama araçlarından yararlanılmaması, sınırlı bir pazara sahip olunması, yan sanayi olarak çalışma durumunda alıcı firmaya bağımlı kalmak KOBİ‘lerin başlıca pazarlama sorunlarını oluşturmaktadır. KOBİ‘ler pazar araştırması yapmadan kendi gözlemlerini kullandıkları için hedef pazarlarını tanımada ve pazarlama stratejisi belirlemede yetersiz kalmaktadırlar.
KOBİ‘lerin pazarlama işlevlerinde dezavantajda bulundukları özellikler:
- KOBİ‘lerin pazarlama işlevinde uzman kişilerin istihdam edildiği ayrı bir pazarlama bölümü yoktur,
- Pazarlamaişlevi için özel bölüm oluşturmayan KOBİ‘ler az gelişmiş bir pazarlama anlayışına sahiptirler,
- KOBİ‘ler pazarlama araçlarından yeterince faydalanamamaktadırlar,
- KOBİ‘lerin pazarlamada sıkıntıya düştükleri en önemli husus dışarıya açılamamaları,
- KOBİ‘ler pazarlamalarında satış örgütleri kullanmamaktadırlar,
- – Büyük işletmeler kitle üretimin avantajlarından yararlanırken, KOBİ‘ler kitle üretim yapmadığından yararlanamamaktadır,
- KOBİ‘ler dış pazara girmekte çok zorlandığı için genelde yerel pazara yönelik faaliyetlerini sürdürmektedirler,
- KOBİ‘ler büyük işletmelerle rekabette zorlandıklarından dolayı sınırlı bir Pazar payına sahiptirler,
- Yan sanayi olarak büyük bir işletmeye yarı mamul veya parça imal eden küçük
İşletmeler, talep tekelini büyük işletmelerin eline bırakmış, büyük işletmelerde istediği şartlarla küçük işletmeleri rahatlıkla yönlendirebilmekte ve maliyeti de kendi belirleyebilmektedirler.
İşletmelerde pazarlama sorunlarından biri de fiyattır. Küçük ve orta boy işletmelerde yöneticiler pazarda yer sahibi olabilmeleri için fiyatı çok iyi belirlemelidir, müşterinin alabileceği fiyat ile işletmenin zarar etmeyeceği bir fiyat aralığında fiyat belirlenmelidir. Reklam da fiyat gibi işletmenin pazarlama araçlarından biridir. İşletmenin piyasada yer alabilmesi için reklamını iyi yapması gerekmektedir. Pazarlamada diğer önemli unsurlardan ambalajlama da firmanın malına olan talebi artırabilmektedir, malın paketlenmesi veya ambalajı tüketiciye cazip gelmesi halinde o mala olan talep artabilmektedir.
