İnsan yaşamının bir parçası olan müziğin pazarlamaya etkisi , pazarlama alanının araştırma konularından birini oluşturmaktadır. Bu araştırmalar, özellikle müziğin, tüketicilerin satın alma davranışı üzerine olan etkilerini ön plana çıkarmaktadır.
Müzik, yüzyıllardır insan hayatında temel bir yer teşkil etmektedir. Müziğin çalınması ve dinlenmesi, eğlence, sağlık, öğrenme ve motivasyon aracı olmak gibi çok çeşitli amaçlara hizmet etmektedir.
Pazarlama araştırmalarında, ürün yerleştirmesinde müziğin satın almayı artıran bir faktör olarak kullanılması, müziğin gerek mağazalarda gerekse online alışverişlerde sitede arka plan olarak çalınmasının tüketicilerin satın alma davranışlarına olan etkileri ayrıntılı olarak incelenmiştir.
Müziğin Tüketimi
İnsan yaşamının temel öğelerinden biri olan müzik, yüzyıllardır insan kültürünün de bir parçası haline gelmiş ve eğlenceden, sağlık terapisine, öğrenme aracından motivasyon unsuru olmasına kadar çok geniş bir kullanım alanına kavuşmuştur.
Müziğin ne olduğu ve neden önemli olduğu filozofların da ilgi alanını oluşturmuştur. Larsen, Lawson, Todd, 2009 araştırmasına göre, müziğe ilişkin felsefi perspektifler ve filozoflar aşağıda yer alan tabloda sunulmaktadır:
Perspektif | Müziğin Doğası ve Değeri | Filozoflar |
Taklit unsuru olarak müzik | Müzik idealin bir taklididir. Birlik, denge gibi unsurları çağrıştırır. | PlatonAristo |
Fikir olarak müzik | Müzik insan aklının bir ürünüdür.Estetik değerleri bilmek ve bu değerlerin farkında olmak gereklidir. | KantHegel |
Otonom bir tür olarak müzik | Müzik kendinden var olan bir olgudur.Kendi unsurları ve nitelikleri vardır. | HanslickGurney |
Sembol olarak müzik | Müzik, dünyayı yorumlama aracıdır.Gerçeğin nasıl algılandığını yansıtır. | LangerNattiez |
Deneyim olarak müzik | Müzik, yaşanan bir deneyimdir.Müziğin değeri, nasıl deneyim edildiğiyle ilişkilidir. | DutrenneClifton |
Sosyal ve siyasi güç olarak müzik | Müzik, insanlar tarafından yapılır ve güçle doğrudan ilintilidir.Müziğin önemi, toplumu şekillendirmesinde yatar. | AdornoAttali |
Çağdaş toplum | Müzik farklı ve çoğulcu uygulamalara sahiptir.Tek tip bir müzik değerinden söz edilemez, ifade ettiği anlam önemlidir. | Göltner-AbendrothMcClary |
Yıllar boyunca müzik, farklı filozoflar tarafından farklı anlamlara büründürülmüş ve farklı perspektiflerden değerlendirilmiştir. Müzik kimi filozoflar tarafından, idealin bir taklidi, insanın yarattığı bir fikir olarak değerlendirilirken, kimileri tarafından duyuların ve dünyayı algılamanın bir sembolü olarak algılanmış, sosyal ve siyasi bir güç olduğu öne sürülmüş ve müzik uygulamalarının çoğulcu, farklı ve aykırı bir niteliğe sahip olduğu vurgulanmıştır.
Müziğin Pazarlamaya Etkisi
Müzik ve pazarlama ilişkisi, ekonomi, müzik, sosyoloji ve psikoloji gibi birçok farklı disiplinin araştırma konusu olmuştur.
Müzik, tüketici davranışlarında bir ürün olarak ele alınmaktan öte, bir pazarlama aracı olarak görülmüş ve tüketicilerin karar vermesini ve satın alma niyetlerini artıran bir faktör olarak değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda, müziğin ve tüketicilerin hisleri, davranışları ve tutumlarının ilişkisinin ortaya konması üzerine yapılançalışmalar, reklamlarda arka planda çalan müziklerin, dinleyenlerin duygusal tepkilerinin üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir.
Ayrıca, mağazalarda arka planda çalınan müziğin tüketici davranışı üzerine olan etkisi araştırılmış ve müziğin satın alma davranışını olumlu bir şekilde etkilediği belirlenmiştir ancak burada cinsiyetin, müziğin temposunun ve mağazanın türünün, bu etkinin gücü ve yönü üzerinde önemli olduğu gözlemlenmiştir.
Müziğin duygusal içeriğinden öte, müziğe maruz kalma süresinin satışlar üzerinde etkili olduğu, tüketicilerin dikkatini dağıtan müziklerin mağazalarda veya online alışveriş sitelerinde çalınmasının satın alma davranışları üzerinde olumsuz etkide bulunabileceği de saptanmıştır.
Araştırmalar, reklamların hatırlanmasında müziğin ya da sesin uyumunun etkili olduğunu, kişilerin markaya olan algılarını şekillendirebildiğini ve bunun da satın alma davranışına yol açma olasılığının var olduğunu ön plana çıkarmıştır.