Sporcu sponsorlukları uzun dönemdir üzerinde kafa yorduğum farklı bir alan. İçerisinde birden fazla dinamiği barındırıyor. Son zamanlarda artan sporcu sponsorluk başvurularımız sebebiyle sponsor olmak isteyen kurumlara bu sponsorlukların nasıl ve hangi sebepler için yapıldığını, sporcu sponsorluğunun kurumlara yönelik faydalarını aktarmak istiyorum. Sporcuların nasıl sponsor bulacaklarını ise ilerleyen yazılarımda değineceğim.
1. Sporcu Sponsorluklarının Çeşitleri
Bir sporcuya veya spor takımına sponsorluk; gerçekleşecek etkinliklerin veya faaliyetlerin tamamlanması için kurumlar veya kişiler tarafından maddi veya ayni olarak desteklenmesi ve karşılığının beklenmesidir. Kurumlar için pek çok faydası olan bu sponsorluk türü kendi arasında çeşitli kategorilere ayrılıyor. Şimdi bu kategorileri tek tek inceleyelim.
En yaygın sponsorluk kategorileri:
Madde 1 – “Bağış / Yardım”
Bu kategori, sponsorluk tanımının hakkını istenildiği ölçüde vermese de Türkiye’de bu tip destekler yaygın olarak görülüyor. Tanıdıkları üzerinden çok düşük bedelli maddi yardımlar alan sporcular, bu yardımları hedeflerini gerçekleştirmek için kullanabiliyorlar. Bu yardımları yapan kurum veya kişilerin sporcudan herhangi bir beklentisi olmuyor.
Madde 2 – “Ürün Sponsorluğu”
Sporcuların hedeflerini gerçekleştirebilmeleri için kullandıkları ekipman, araç, malzeme vb. gereçlerin temin edilmesi olarak gerçekleşiyor. Bu sayede sporcu için masraflı olabilecek ürünler, sporcuya ücretsiz veya indirimli bir şekilde aktarılıyor.
Madde 3 – “Tüm Masrafı Karşılama”
Sporcuların turnuvalara katılmaları veya yarıştıkları spor alanlarında başarı sağlayabilmeleri için malzemenin yanı sıra farklı ek masrafları da olabiliyor. Ulaşım, konaklama, salon kirası, turnuva katılım bedeli gibi örneklendirilebilen bu masrafların karşılanması ile sponsorluk sağlanabiliyor. Madde 2’de belirttiğim ürün temini kimi durumlar için bu kategori altında sınıflandırılıyor. Bu tür anlaşmalar sporcu açısında maddi kazanç ile sonuçlanmasa da, kendisinin bu sporu yapması için ek masrafı da oluşmuyor. Potansiyeli yüksek ve pek medyatik olmayan sporcularda bu tip sponsorluklar daha sık görülüyor.
Madde 4 – “Profesyonel Sponsorluk”
Hem malzeme temini hem tüm masrafların karşılanması hem de aylık maddi destekleme ile gerçekleşen sponsorluk kategorisidir. Genellikle ilgili spor alanında başarılı, medyatik, spor ahlakına uyan sporcuların elde edebildiği anlaşmalardır.
Her sporcunun sponsorluktan beklentisi tabi ki en son madde olan“Profesyonel Sponsorluk” türüdür. Sporcuların bu kategoriye ulaşabilmeleri için aşama aşama devam etmeleri, itibar ve deneyim kazanmaları gerekmektedir. Her kurumun farklı beklentilerle sponsor olduğunu unutmamak gerekir.
Peki kurumlar neden sporculara sponsor olmalı? Nasıl desteklemeliler? Sporcuları desteklemenin kuruma yararı nedir?
2. Sporcular kurumlara neler sunabilir?
Sponsorluk karşılıklı kazanç ilkesine dayandığından bir sporcuya sponsor olan kurumun hangi kazançları elde edebileceğinden bahsetmemiz gerekiyor. Kurumlar sponsor olarak elbette spor çevresine katkıda bulunduklarından bahsedebilirler. Hatta belli branşları seçip sadece o branşlar üzerine yoğunlaşabilirler. Artan sponsorluk talepleri, geçmişte yaşanan başarısız örnekler ve rekabet gibi sebepler nedeniyle kurumların sponsorlukları için daha çok ince eleyip sık dokuduğunu görmekteyiz. Aşağıda, sporcuların kurumlara neler katabileceğinden bahsedeceğim.
1- Marka Elçiliği
Pek çok kurum hedef kitleleri için yürüttükleri marka çalışmalarında zorluk yaşıyor. Bu kurumların sahip oldukları pek çok kaliteli ürün ve bu ürünlerin temsil ettiği marka değeri var. (İş ahlakı ve performans gibi değerler daha ön planda) Pazarda bu kelimeleri sahiplenmek ve değer yaratmak kolay iş değil. İşte tam da bu noktada sporcu kullanımı kurumların imdadına yetişebilir.
Sağlam kelimesini sahiplenen Lassa’nın “Sağlamsa Lassa” sloganı için su altında dayanıklılığı, sağlamlığı başarıyla temsil eden dünya rekortmeni Şahika Ercümen’e sponsor olması güzel bir örnek. (Televizyon reklamı için https://www.youtube.com/watch?v=FZPIFZunFqw) Lassa’nın, Şahika Ercümen ile yetinmeyip futbol başta olmak üzere pek çok spor dalında, sporculara ve spor takımlarına da aynı desteği verdiğini görüyoruz.
Son dönemde yaşanan İntegral Forex ve Kenan Sofuoğlu sponsorluğu da çok güzel bir örnek. Hız ve teknoloji kelimelerini sahiplenmek isteyen ve marka bilinirliğini arttırmaya çalışan İntegral Forex için daha iyi bir sporcu bulunamazdı. Onlar da bunun farkında olacaklar ki bir televizyon reklamı hazırlayıp sıklıkla yayınladılar. (Televizyon reklamı için https://www.youtube.com/watch?v=20SjuDtOP7k) Bana göre bu reklamın kurgusu, metni, hikayesi yetersiz olsa da Integral Forex’in amacına hizmet ediyor. Reklamda dikkat etmenizi istediğim bir diğer nokta ise, Kenan Sofuoğlu’na sponsor olan diğer kurumların da net bir şekilde görüntüleniyor olmasıdır.
Yukarıdaki iki örnekten yola çıkarak, kurumlar sponsor oldukları sporcuları marka yüzü yapabilirler. Sporcuların öne çıkan özelliklerini, markaları ile bağdaştırma faaliyetlerinde kullanabilirler. Bunlarla birlikte sporcunun potansiyel başarılarında da söz hakkına sahip olabilirler.
Tüm bu paylaştıklarım hafife alınacak şeyler değil. Sporcuların o aşamaya kolay gelmedikleri aşikar. Toplumun sporcuları “çalışkan, özverili ve ilham verici”bulduklarını da düşünürsek, pek çok kurumun bu değerleri sahiplenmek isteyeceklerini söyleyebiliriz. Doğru sporculara yapacağınız sponsorluk yatırımı ile kurumunuzun itibarını arttırabilirsiniz.
2- Çevre Oluşturmak
Sporcuların diğer özelliklerinden birisi de insanları bir araya getirebilmeleridir. Kurum olarak sporcunun popülaritesini avantaja dönüştürebilirsiniz. Sponsor olduğunuz sporcunun bir etkinlik, bir organizasyonda konuşmacı olmasını isteyebilirsiniz. Sporcunun kendi hikayesini anlatması bile katılımcılara ilham verecektir ve markanızla bir bağ oluşturmalarında etken olacaktır. NTV sponsorluğunda Rıdvan Dilmen’in Türkiye’nin dört bir yanındaki üniversitelere gitmesi ve bu üniversitelerde futbol sohbetleri yapıyor olmasının NTV’ye büyük katkıları bulunuyor.
3 – Sosyal Medya
Son yılların trendi sosyal medyayı bu listeye eklememek olmazdı. Pek çok sporcunun yüksek takipçi sayısına sahip sosyal medya sayfaları bulunuyor. Hatta Facebook ve Twitter, sporcuları diğer sayfalardan ayrıştırıp profillerine “Mavi Tik” bile ekliyor. Kurumlar sosyal medya için yüksek bütçeler ayırıyor. Sporcu sayfaları, kurumların hedef kitlelerine direkt ulaşabilecekleri bir araç konumundadır. Sporcunun kurumunuz hakkında yaptığı paylaşımlar, tam da hedeflediğiniz kitle ile samimi bir dilde yapılacağından çok daha verimli olmaktadır. Takipçiler, kurumunuzun hayran oldukları sporcuyu desteklemesini hoş karşılayacaktır.
Bu konu hakkında geçtiğimiz dönemlerde çıkan Cristiano Ronaldo haberlerini bir örnek olarak verebilirim. Ronaldo günümüzde sosyal medyanın en popüler sporcusudur. Facebook, Twitter ve Instagram platformları ele alındığında toplam takipçi sayısı 158 milyon ve Facebook’ta ilk 100 milyon takipçi sayısına ulaşan sporcu. Ronaldo’nun bir reklam tweeti için 250.000 bin dolar istediğini düşünürsek, sosyal medyada kurumunuz hakkında paylaşım yapmasının değerini de ölçebiliriz.
Spencer Lambert’ın dünyanın en pahalı sporcuları ve sosyal medyadaki toplam takipçi sayılarına yönelik araştırma sonucu ortaya çıkan infografiği buradan inceleyebilirsiniz.
Bir sporcunun sosyal medyasını nasıl yönetmesi gerektiğini ise ilerleyen zamanlarda paylaşacağım.
4 – Ürün Denemesi
Bahsetmeden geçemeyeceğim farklı bir yarar ise, sponsor olduğunuz sporcunun ürün testi konusunda size yardımcı olmasıdır. Spor malzemeleri üreten bir kurum için daha olası gözüken bu fayda eşsizdir. Seri üretime geçmeden önce, ürünü sponsor olduğunuz sporcuya sunup, ürün hakkındaki görüşlerini alabilirsiniz.
Bu konu hakkında Nike’ın hazırladığı özel bir internet sayfası bile var. İnternet sitesi üzerinden yapılan başvurular sonucunda, yaş aralıklarına göre göre dağılım gösteren pek çok sporcu Nike’ın yeni ürünlerini test etme fırsatını yakalayabiliyor.
Sporcuların kurumunuza katabilecekleri avantajları paylaştım. Bu avantajları değerlendirip, iyi bir strateji oluşturup, doğru spor branşını ve doğru sporcuyu seçip, doğru zamanda ve doğru kanallarda sponsorluğu uygulamalı ve takibini sürdürmelisiniz.
Aklınızdaki her türlü soru ve yazı hakkındaki yorumunuz için benimle iletişime geçebilirsiniz.
Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.
