Yalnızlık, yalnız olma durumu, kimsesizlik anlamına geliyor (TDK Sözlük). İş yeri yalnızlığı ise, kişilerin kurumda yalnızlık yaşamalarını anlatıyor.
Kalabalık bir çalışma ortamınız olabilir, ancak bulunduğunuz ortamda bağ kurabileceğiniz kişi ya da kişiler yoksa iş yerinde yalnızlık yaşıyorsunuz demektir. Günlük hayatında yalnızlık yaşamayan kişiler de kurum içerisinde yalnızlık yaşayabilirler.
Biz sosyal varlık olan insanlar için hayatın her alanında olduğu gibi kurumlarda da iletişim kurmak önemlidir. Ancak günümüzde yüzeysel hale gelen iletişim ve insanlar arası artan güvensizlik, yine artan kızgın rekabet ortamının etkisi ile birlikte, kişilerin birbirlerine desteklerinin azalması giderek çalışanları yalnızlaştırmaktadır. Buna ek olarak, giderek hızla artan teknolojik değişme ve gelişmelere ek olarak, dünyayı saran pandeminin etkisi ile iletişimlerimiz dijitale ortama taşınmış ve kurumdaki iletişim azalmıştır. İletişimdeki kopukluk kurumsal verimliliği azaltmakta, kurumların geleceği için tehlike oluşturmaktadır. Yine aynı şekilde iletişimsizlik, iş yerinde huzursuz bir ortama da zemin hazırlayacaktır. İletişimsizliğe ek olarak, çalışanın işin koşullarına ve çevrenin şartlarına uyum sağlayamaması kişilerde hayal kırıklığı oluşturabilir. Bunun sonucunda da, iş yeri yalnızlığı karşımıza çıkar.
Hızlı değişimlerin ve dinamiklerin olduğu, karmaşık yapılı iş yaşamının sorunlarından biri de yalnızlıktır. Bir yandan değişimler, öte yandan yetişmesi hayli zor olan yaşam koşulları kişilerin dengesini sarsmakta, güvensizliği, yabancılaşmayı, insanlar arası ilişkilerin bozulmasına zemin hazırlamaktadır. Wright (2005) çalışmasında yalnızlığın iki boyutuna değinmiştir. Bunlar; sosyal yalnızlık ve duygusal yoksunluktur.
Sosyal Yalnızlık
Sosyal ilişkileri kapsayan olumsuz bir durumdur. Kurumda bireyin çalışma arkadaşları ile sosyal ilişki kuramaması, sağlıklı bir iletişiminin olmamasıdır. Bir başka deyişle, kişiler arası ilişkilerin zayıf olması ya da olmayışıdır. Bu kişiler, utangaç, başkaları tarafından kabul görmeme korkusu, ötekileşme duygusu içerisindedirler. Sosyal yalnızlık boyutunda kişiler iş ile düşüncelerini ifade edemezler. Kurumdaki diğer çalışma arkadaşları ile kolay iletişim kuramazlar. İş arkadaşlarıyla kurum dışındaki doğum günü kutlaması, yemek, spor vb. iş dışı çeşitli aktivitelere katılmazlar. İletişimde yoksunluk söz konusudur. Kişi, kendini bulunduğu ortama ait hissetmez, bulunduğu ortamın bir parçası gibi değildir. Çalışan kendisini iş yerindeki sosyal ağın bir parçası olarak görmez. Sosyal yalnızlık boyutunda yalnızlık yaşayan kişiler, iş ile ilgili sorunlarını ve kişisel düşüncelerini paylaşmakta zorlanırlar. Mola zamanlarını geçirebilecekleri iş arkadaşı bulamazlar. Kendilerini iş yerindeki gruba ait hissetmezler.
Duygusal Yoksunluk
Bazı kaynaklarda duygusal yalnızlık olarak da geçmektedir. Kişinin başkaları ile yakın ilişkiler kuramamasıdır. Kişiler arası yakın, sıcak, samimi duygusal bağların olmayışıdır. Kişi, çalışma arkadaşlarının kendisini anlamadığını düşünür. Kaygı, endişe, açıklanamayan korkular, kurumdaki diğer çalışanların davranışlarını yanlış anlama eğilimindedirler. Bu boyutta kişiler güven problemi yaşarlar. Kendilerini dışlanmış olarak hisseder, terk edilmişlik hissine kapılırlar. Kişi, boşluk duygusu içerisindedir.
Çevresel ve duygusal faktörler yalnızlığa neden olabilir. Kişi, kendisini diğer çalışanlara karşı kapatır, duygu ve düşüncelerini diğer insanlarla paylaşmaktan çekinir.
Yalnızlığın Sonuçları
İş yerinde yalnızlığın olumsuz sonuçları:
Endişe, kaygı, sıkılganlık duygularında artma, mutsuzluk,
Moral ve motivasyonda azalma,
İş performansında azalma,
Verimlilikte azalma,
İş doyumunda azalma,
Kurumda gönüllülük esasına dayalı davranışlarda azalma,
Personel devir oranında artma,
İş yerine uyum sağlayamama,
Kişinin kendini saklaması,
Kişinin içine kapanması,
Endişe ve kaygı hali,
Agresif ve depresif davranışlar sergilenmesi,
Özgüvende azalma,
Kurumsal bağlılıkta azalma,
Kurumsal güvende azalma,
İş birliği içerisinde olan çalışanların sayısında azalma,
Kurum kültüründe zayıflama,
Kurum imajında zedelenme,
İş tatmininde azalma,
Çalışanlar arası iş birliğinde azalma,
Örgütsel amaçlar doğrultusunda bütünleşememe,
İş stresinde artma,
İşten ayrılmada artma,
İşe yabancılaşma,
İş yerinden soyutlanmadır.
İş Yeri Yalnızlığı İle Baş Etmek
İş yerinde yalnızlık sorun yaratsa da, baş edilebilir bir durumdur. Baş etmenin yolları:
- Kutlamalar, yemek, doğa organizasyonları vb. sosyalleşilebilecek etkinlikler düzenlemek,
- Bilgi paylaşımına izin verilen ortam oluşturmak,
- Kurumda empatinin bol olduğu bir çalışma ortamını sağlamak.
- Kurumsal bağlılık, motivasyon, kurumsal güveni artırıcı yol izlemek,
- Kişi-iş uyumunu sağlamak,
- Kurumda güven kültürü oluşturmak,
- Kurumda yardımlaşma ortamı sağlamak,
- İş yerinde ekip ruhuna önem vermektir.
Bulunduğunuz kurumlarda yalnızlık hissetmediğiniz bir çalışma yaşamı dilerim.
