bkz. Çöp: Yararsız, pis veya zararlı olduğu için atılan ufak tefek şeylerin hepsi, gübür. * Türk Dil Kurumu. Tanımı bu ise sanalı nasıl mı oluyor? Akla gelen ilk açmaz; “Çevreye çöp atanlar henüz fizikî formunu anlamayamışken dijitalini nasıl anlarlar?” oldu. Neyse ki okuyucu kitlemize pek dâhil değiller diyerek madde madde incelemeye geçelim.
Kullanılmayan, askıya alınan, şifresi bir yere yazılıp kaybedilmiş binlerce, on binlerce sosyal medya/uygulama hesabı var. Ancak uygulamayı silerken ‘hesabı sil’ seçeneğini atladığınızda bu, biriken ilk dijital çöp parçası demek. Hesap, varlığına sizden uzak devam ediyor. İçeriği görünmediği için güncelliği bilinmeyerek yeni hesap açan arkadaşlarınız sizin hatırlamadığınız hesabınızı eklemiş oluyorlar (ör: Instagram, Facebook, Swarm).
Sonra, unutulan şifrelerimiz var. Bunu engellemenin en kesin yolu, OneSafe, PasswordKeeper gibi şifre saklayıcı [tek şifre ile açılan] programlar kullanmak [hatta cloud sisteminizde yedeklemek]. İkinci dijital çöp dalgasını merak ediyorsanız; bu o. Kurumsal hesap yönetiminde ise sizi amatör ve kontrolsüz gösterecek pek çok hamle var ve bunlardan ilki kurumsal hesabın şifresini unutmak. Bu şekilde yeni ‘balon’ hesaplar oluşturmuş oluyor ve hedef kitlemizin bizi ararken doğru hesabı seçmesini zorlaştırıyor. Umarız ortaokul/lisede kalan kötü bir alışkanlık hızıyla şifre unutmaya son verebiliriz.
Heyecanlı kullanıcılar da çok çevremizde. Yine özellikle kurumsal Instagram/Facebook/Swarm kullanımı için oldukça önemli. Siz kurum adına hesapları yönetirken; otel, restaurant, spa, bina, mağaza..vs. mekanları bir anda check in venue olarak tanımlıyor [çünkü check-in yaparken arayıp bulamazsa yerinde duramaz]. Bu yüzden işletme, o heyecanlı misafirden çok daha sistematik ve hızlı davranmalı. Eğer geç kalınmış ise, ilgili mecra ile iletişime geçilerek, daha önce açılmış yerin bu kuruma ait olduğunu belirtmeli.
İşte bu gibi işlevsiz ve başıboş web ortamında oradan oraya savrulan sorumsuzluk eseri on binlerce, yüz binlerce sanal çöp… Yıllar önce açılmış, güncellenmemiş web siteleri, yeni telefon modellerine uyum sağlayamamış, sağlaması pek istenmemiş, unutulmuş akıllı telefon uygulamaları da az değil.
Search Engine Optimization [SEO] ayarları sırasında da; [yaratıcı ilk görülme stratejilerini tenzih edersek] doğru eşleştirmediğiniz her kelime, ‘harika’ web sitenizi bir çöp olmaya itecek.
Vefat eden kullanıcılar için Facebook bu amaçlı olmasa da, vâris atama seçeneğini geçtiğimiz yıllarda hizmete sunmuştu. İnsanımız Facebook kullanımına bile yeni bir soluk getirerek; trafik kazasında, arabada müzik dinlerken direksiyonda, ameliyat sırasında, cenazede, mezar başında, Hacc’ı tavâf ederken fotoğraf paylaşmayı çok sevdiği için bize artık bu gibi seçenekler garip gelmemeye başladı.
Önceki yazılarda fazla ve belirsiz kaynaklı bilginin dezenformasyon yarattığını; parodi sosyal medya hesaplarının gerçek kişilere verdiği zarar üzerinden ele almıştık. Hâlen aynı doğrultuda sanal çöpler; aradığınız bilgiyi, hesabı, web sitesini [unutulmuşların SEO’su neyse ki güncel olmayacak] doğrusundan ayırmanızı güçleştirdiği gibi, ararken harcadığınız boşa geçen zamanın da sorumlusu. Çöpü yere/doğaya atmadığınız gibi; sanalını da kullanmıyorsanız yok etmek sizin elinizde. Özetle madem yaratıyorsunuz, takip edin.
