Aktivizm TDK’da; etkincilik, toplumsal veya politik değişim meydana getirmek, belirli sorunlara dikkat çekmek için özel amaçlı etkinlik gerçekleştirme olarak tanımlanmıştır.
Web 2.0 ile hayatın artık tamamen sanal ortama kayması sonucunda artık kullanıcılar, yeni medya ile sürekli etkileşim haline olmaya başlamışlardır. Buradan hareketle son 10 yıldır gündemi meşgul eden dijital aktivizm kavramının doğmasına da neden olmuştur.
Dijital Aktivizm Nedir?
Dijital platformu kullanarak yapılan her türlü aktivizm çalışmaları olarak tanımlanmıştır.
Kripto anarşizm, siber punk ve hacktivism ilk dijital aktivist formlar olarak yerini almış, 1990’lardan sonra teknolojinin hızla yayılması ile yeni kavramlar ortaya çıkmıştır.
Dijital Aktivistler’in sığınağı: Change.org
Çoğu zaman farkında olmadan yaptığımız, bir terör eyleminden sonra profil fotoğrafına siyah kurdele koymak, hashtag açmak gibi pasif eylemlerde bulunmak dijital aktivizm kavramlarından olan slaktivizm ve kliktivizm örneklerdendir. Burada pasif de olsa bir eylem içerisinde bulunmak bile bireyi rahatlatmaktadır. Bundan dolayı tüm dünyada 260 milyonu aşan kullanıcı sayısına sahip olan change.org en büyük ve en etkin dijital aktivizm platformlarından birisidir. Kasım 2017 bilgilerine göre change.org toplam 196 ülkede aktif olarak kullanılmaktadır. Başarıya ulaşmış kampanya sayısı 24.000’den fazladır.
Birbirlerini tanımayan bu kullanıcıların, rahatsızlık seviyelerinin benzer olması ve bir kitle eylemine dönüşerek bir baskı yaratması amacıyla kullanılan change.org ile 2018 Aralık ayında; Fransa’da bir halk direnişi başlatmıştır.
Macron- Sarı Yelekliler
Mayıs ayında karar verilen akaryakıt zammını protesto etmek amacıyla ile Priscillia Ludosky, change.org’da kampanya başlatarak “sarı yelekliler” hareketinin öncülerinden biri haline gelmiştir.
Yazar Frederic Filloux, olaylardan 2 hafta önce 1500 sarı yeleklinin, Facebook etkinliği oluşturduğunu ve şehrin dörtte birinin katılımıyla Facebook Live üzerinden canlı yayınların yapılması ve geniş kitlelere hızla yayılmasına neden olmuş ve ulusal hareket haline gelmiştir. Dijital aktivizm daha önce Arap Baharı’na, 2013 yılında da ülkemizde Gezi direnişi ile yine etkinliğini tüm dünyaya göstermişti. Arap Baharı’nın başlangıcında ise yine Facebook üzerinden örgütlenen bireyler vardı ve bu olaylar sonrasında, hükümet tarafından Facebook ve sosyal medyaya erişimde kısıtlamalar yapılmıştı. Gezi’de ise Twitter daha aktif rol oynamış özellikle geleneksel medyanın yaşanan olaylar karşısındaki sessizliği nedeniyle, canlı yayın platformları (livestream, ustream vb) üzerinden yayınlar yapılmıştı. Twitter’ın kısıtlanması ile bir çok kullanıcı alternatif yollar ile dijital aktivist olarak eylemlerine devam etmişti.
Sarı Yelekliler’in bu protestoları sonucunda Macron Karbon zammı kararından vazgeçmiş ve dijital aktivistlerin taleplerini yerine getirerek, zammın geri çekilmesini sağlamışlardır. Bu kampanyanın ulusal hatta uluslararası etkiye neden olmasının nedeni, dijitalleşen dünyadaki, dijital bilginin hızla yayılması ve yeni medya ile etkileşim içine girerek eyleme dönüşmesidir.
Kaynak: https://www.theverge.com/2018/12/4/18119777/yellow-vest-france-facebook-groups-gilets-jaunes
http://intermedia2.ticaret.edu.tr/index.php/intermedia/article/view/124/81
